واقعیت این است که وقتی سن و سال فردی بالا می‌رود باید همه مراقب نوع رفتارشان با وی باشند. در برخی جوامع، سالمندان تا زمانی که قدرت و توان دارند تجربیات‌شان را در اختیار جوان‌ترها قرار می‌دهند که این وظیفه مسئولان است تا زمینه استفاده از چنین شرایطی را فراهم آورند.
2سال پیش به مناسبت روزجهانی سالمند بان‌کی‌مون، دبیرکل سازمان ملل متحد در پیامی به یک واقعیت اسف‌بار اشاره کرد. وی در پیام خود خطاب به مردم جهان گفت: «80درصد جمعیت جهان در دوران سالخوردگی تحت پوشش تامین اجتماعی نیستند». وی خواستار پیدا کردن راهی برای عملی‌کردن برنامه‌هایی پایدار در زمینه‌های بازنشستگی و اقدامات حمایتی اجتماعی برای پشیتبانی اقتصادی از افراد سالمند شد.
او در بخشی از بیانیه‌اش گفته بود: «نظرات ما نسبت به آن‌چه که سالمندی نامیده می‌شود در حال تغییر و تحول در تمامی زمینه‌ها است. زمانی سالمندان معضلی بر دوش جامعه بودند، اما حالا از آن‌ها به‌عنوان سرمایه‌ای ارزشمند یاد می‌شود». در تکمیل سخنان بان‌کی‌مون باید به این نکته اشاره کنیم که در سال2002 میلادی طرحی برای حمایت بیشتر از سالمندان در مادرید، پایتخت اسپانیا به‌تصویب رسید.
طرحی جامع که البته نیاز به حمایت‌های فراوانی دارد. حمایت‌ها و کمک‌هایی که می‌تواند از سوی کشورهای گوناگون، سازمان‌های غیردولتی(NGO)، نظام ملل متحد و... صورت گیرد. با این حال باید درخصوص سالمندان دسته‌بندی‌هایی نیز قایل شویم. دسته‌بندی‌هایی که می‌تواند نوعی کمک دوسویه بین نسل جدید و نسل قدیم باشد. کارشناسان کشورهای توسعه یافته «سالخوردگی فعال» را یکی از عوامل مهم توسعه می‌دانند
و صدالبته این بدان معنی نیست که سالمندان غیرفعال و یا از کار افتاده را خدای‌ناکرده از حق حیات محروم بدانیم، بلکه باید به این نکته بسیار مهم و حساس توجه داشته باشیم که بسیاری از کشورهای توسعه‌یافته با اجرای طرح‌های مرتبط با توانمندسازی سالمندان و نیز تامین حقوق مکفی بازنشستگی و حمایت‌های بهداشتی و روانی موفق شده‌اند معضلات مرتبط با پدیده غیرقابل اجتناب سالخوردگی را تا حد قابل‌توجهی کاهش دهند.
استرالیا
چند ماه پیش وزارت رسیدگی به امور سالمندان استرالیا طی بیانیه‌ای اعلام کرد، بر اثر حمله یک دسته بزرگ از موش‌ها به یک مرکز نگهداری از سالمندان در این کشور، یک پیرمرد 89ساله توسط این جوندگان تکه‌پاره شد. گفته می‌شود به‌دلیل وقوع خشکسالی در این کشور، موش‌ها برای یافتن غذا به این مرکز حمله کرده باشند.
البته مشکلات در استرالیا به همین‌جا ختم نمی‌شود. طبق آمار داده شده 30درصد از سالمندان بیمار استرالیایی چند روز پس از شنیدن موضوع سپرده شدن به سرای سالمندان فوت می‌کنند. از آن‌جا که خانه‌های ویژه سالمندان در استرالیا برای سالمندان بیمار به‌هیچ‌وجه مناسب نیست، اغلب بیماران پس از شنیدن این موضوع که قرار است به سرای سالمندان منتقل شوند و یا پس از انتقال، جان خود را از دست می‌دهند و یا دچار افسردگی می‌شوند.
در مقابل باید به این نکته مهم اذعان داشت، متوسط طول عمر در این کشور برای مردان 78ونیم سال و برای خانم‌ها 3 / 83سال اعلام شده که این آمار برای افراد فقیر 17سال کمتر است. در این کشور چندین NGO فعال برای حمایت از سالمندان تشکیل شده که برنامه‌های ویژه‌ای برای آن‌ها دارند. در ملبورن و در یکی از خانه‌های سالمندان آموزش شمشیربازی رونق دارد که با استقبال تعداد بسیاری از افراد سالخورده روبه‌رو شده است.
چندی پیش نیز پیرترین وبلاگ‌نویس جهان که ساکن استرالیا بود در سن ۱۰۸سالگى در یک خانه سالمندان درگذشت. درخصوص استرالیا یک نکته جالب دیگر نیز وجود دارد؛ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ ﻣﺮاﻗﺒﺘﯽ برای نگهداری از سالمندان در منزل خودشان ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻧﻴﺎزهایی که دارند، طراحی شده است. هزینه اﻳﻦ ﻣﺮاﻗﺒﺖها به‌وسیله دوﻟﺖ اﺳﺘﺮاﻟﻴﺎ ﭘﺮداﺧﺖ ﻣﯽﺷﻮد.
ژاپن
متوسط عمر در این کشور رقمی خیره‌کننده و قابل‌تامل است. متوسط طول عمرزنان
5 / 85 سال است و مردان ژاپنی به‌طور متوسط79 سال زندگی می‌کنند. ژاپن به‌عنوان یک کشور توسعه‌یافته، به‌رغم افزایش جمعیت سالمندانش و رشد روزافزون صنعت و فن‌آوری، هنوز هم از نیروی افراد سالمند در عرصه‌های گوناگون علم و فن‌آوری بهره می‌برد. در این کشور بیش از 27میلیون نفر سالمند زندگی می‌کنند که این میزان، بالاترین نسبت سالمندان در مقایسه با سایر کشورهای جهان به‌حساب می‌آید.
در ژاپن با گذشت سال‌های بسیار از سن بازنشستگی از نیرو ، مهارت و تجربه افراد کهنسال استفاده بهینه می‌شود.دولت ژاپن تسهیلات و رفاه فراوانی برای سالمندان این کشور تدارک دیده و کمتر سالمندی به‌چشم می‌خورد که قادر نباشد با حقوق و مستمری بازنشستگی، دوران سالمندی خود را به خوبی نگذراند، اما با این اوصاف باید اعتراف کرد زمینه بازگشت سالمندان به عرصه کار و فعالیت به‌راحتی فراهم است. ژاپنی‌ها برای خود روز سالمند دارند و اول اکتبر را برای ادای احترام به سالمندان جامعه خود روز «احترام به سالمند» نام نهاده‌اند.
جالب این‌جاست که بدانید این روز یک روز ملی بوده و تعطیل عمومی است! در چنین روزی افراد بالای 100سال با ارایه مدارک معتبر از نخست‌وزیر ژاپن یک تقدیرنامه و جامی نقره‌ای جایزه می‌گیرند! واحدهای مرتبط با سلامت جامعه در ژاپن موظفند به‌صورت دایم و رایگان وضعیت جسمانی سالمندان را مورد بررسی قرار دهند. آمار پژوهشگران نشان می‌دهد افراد سالمند در این کشور به ندرت با مسایلی چون فقر و مشکلات معیشتی روبه‌رو هستند.
کانادا
در این کشور افراد بالای 65سال، سالمند محسوب می‌شوند. سالمندان در کانادا از حقوق و امتیازات ویژه‌ای هم‌چون امنیت سنین بالا، درآمد مکمل تضمین‌شده و در برخی استا‌ن‌ها امتیازاتی برای گرفتن داروهای با نسخه برخوردارند. فرد برای دریافت این امتیازات، باید شرایط خاص و معین اقامتی داشته باشد.
درحال حاضر یکی از مشکلات کانادا کاهش جمعیت جوان و افزایش سالمندان است. آژانس آمار دولتی هشدار داده، کاهش جمعیت جوان که باید جایگزین بازنشستگان کانادایی در زمینه‌های گوناگون شوند، این کشور را در آینده نزدیک با چالش‌های جدی و مشکلات اجتماعی گسترده روبه‌رو خواهد ساخت.
در عین حال این اداره همه‌ساله پژوهشی انجام می‌دهد که تغییرات در پیوند با بهداشت و سلامتی و حمایت‌های اجتماعی را ردگیری می‌کند. بخشی از این تحقیقات به سالمندان کانادایی اختصاص دارد. در آخرین پژوهش مشخص شد که حدود 7درصد از سالمندان به‌وسیله یکی از فرزندان بزرگسال، پرستار و یا همسر خود مورد نوعی از آزار عاطفی یا مالی قرار داشته‌اند.
با این حال باید به این مهم اشاره کنیم که برنامه «مستمرى سالمندان» اساس سیستم درآمد بازنشستگى کانادا محسوب می‌شود. کانادایی‌ها و کسانی که دست‌کم 10سال در کانادا زندگى کرده‌اند از سن ٦٥سالگى از یک مقررى بازنشستگى ماهانه برخوردار می‌شوند. درصورتى‌که یک سالمند کم‌درآمد باشد، ممکن است از سن ٦٠سالگى واجد شرایط دریافت مزایا باشد.
در کانادا متوسط طول عمر زنان 81 سال و متوسط عمر مردان 79سال اعلام شده است. باید در پایان به این موضوع هم بپردازیم که در این کشور چندین سازمان فعال غیردولتی به امور مربوط به سالمندان کمک شایانی می‌کنند و همواره طرح‌هایی را برای حمایت از آن‌ها دردست اجرا دارند.
همشهری زندگی
